Paget nhũ hoa là một bệnh tuy hiếm gặp nhưng nguy hiểm, gây ra những hậu quả trầm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Biểu hiện của căn bệnhh này thường bị nhầm lẫn sang những bệnh lành tính khác như chàm, nấm, thế nên nếu không nắm rõ triệu chứng , đặc tính cùng sự chăm sóc, thường xuyên để ý những thay đổi trên cơ thể, các chị em thường bỏ qua căn bệnh quái ác này. Dưới đây là những thông tin cần biết nhất về bệnh Paget nhũ hoa mà chị em nên tham khảo

•  Thông tin chung:

Bệnh Paget tuyến vú rất hiếm gặp và lần đầu tiên được mô tả vào năm 1874 bởi  bác sỹ người Anh Sir James Paget , ông tìm ra được mối liên hệ trong sự thay đổi núm vú và quầng vú khi bệnh nhân bị ung thư vú. Bệnh lý này rất đặc trưng bởi sự xuất hiện trên lớp biểu bì của các tế bào ác tính được gọi là tế bào Paget. Những tế bào ác tính này khá lớn, tròn và chỉ chứa một lượng tế bào chất rất phong phú bắt màu nhẹ hay hoàn toàn không bắt màu thuốc nhuộm mô học. Đối nghịch lại tế bào chất, nhân tế bào lại có hạch nhân bắt màu rất nổi bật. Chúng có thể thấy được qua kính hiển vi tồn tại khi là một tế bào đơn lẻ hay khi là một nhóm các tế bào ở vùng biểu mô.

Paget tuyến vú có thể xảy ra ở cả nam và nữ, nhưng hầu hết các trường hợp xảy ra là ở phụ nữ. Khoảng 1 đến 4% tất cả các trường hợp ung thư vú có liên quan đến bệnh Paget vú. Thường gặp ở những phụ nữ sau 40 tuổi,  Độ tuổi trung bình chẩn đoán là 57tuổi, nhưng trên thực tế bệnh lý này đã được tìm thấy ở thanh thiếu niên và cả những người lớn tuổi ở độ tuổi 80.

• Nguyên nhân

Các bác sĩ vẫn chưa hiểu hết điều gì đã gây ra bệnh Paget tuyến vú. Một giả thuyết đã được chấp nhận rộng rãi là các tế bào ung thư từ một khối u bên trong vú có thể di căn qua các ống dẫn sữa tới núm vú và quầng vú. Điều này sẽ giải thích lý do tại sao bệnh Paget tuyến vú và khối u ở cùng một bên vú gần như luôn luôn cùng được tìm thấy.

Giả thuyết thứ hai là các tế bào trong núm vú hoặc quầng vú tự trở nên ung thư. Điều này sẽ giải thích lý do tại sao một vài người khi phát triển bệnh Paget tuyến vú mà không có một khối u nào trong vú. Hơn nữa, có thể là bệnh Paget tuyến vú và các khối u bên trong cùng một vú phát triển hoàn toàn độc lập

• Triệu chứng

Lúc đầu tổn thương là một vài vảy tiết nhỏ hoặc tổ chức sùi sừng hoá ở quanh vú. Vảy gắn chặt khô hoặc hơi ướt, ngứa ít hoặc nhiều, bóc lớp này lớp khác lại đùn lên. Sau một vài năm tổn thương giống một đám eczema lan khắp đầu vú, vượt quá quầng sẫm màu ở quanh núm vú, tổn thương có chỗ khô chỗ ướt đóng vảy và hơi sùi.

Tổn thương bệnh Paget khác eczema ở chỗ ranh giới rõ, có bờ tròn hoặc bầu dục, không có tổn thương ở xung quanh; tổn thương có bờ con chạch ở ngoại vi, hơi gồ cao so với da lành, dưới lớp vẩy tổn thương có màu đỏ tươi, có khi có giãn mao mạch hoặc bề mặt sần sùi dễ chảy máu, nền hơi cộm, núm vú có thể bị co kéo.

Trên lâm sàng, bệnh nhân thường đến khám với những thay đổi ở núm vú và quầng vú bao gồm:

– Ngứa, ngứa ran, hoặc sung đỏ núm vú hoặc quầng vú

– Bong chốc, khô rát, hoặc da dày lên trên hoặc xung quanh núm vú

Mặt khác, một số bệnh nhân có bệnh Paget tuyến vú có thể không có triệu chứng lâm sàng trong giai đoạn sớm nhưng tình cờ phát hiện qua chụp nhũ ảnh tầm soát.

Vì vậy, điều quan trọng dành cho các bác sĩ chẩn đoán hình ảnh là chú ý đến bệnh lý này bởi vì bệnh Paget tuyến vú gần như luôn luôn là một dấu hiệu của bệnh ác tính vú tiềm ẩn. Tuy nhiên, những phát hiện hình ảnh của bệnh Paget tuyến vú thì lại hiếm khi được mô tả. Sự quen thuộc các tính chất trên các kết quả hình ảnh của bệnh Paget tuyến vú sẽ giúp chẩn đoán sớm và những căn thiệp phù hợp.

• Phương pháp chẩn đoán

Sinh thiết núm vú cho phép các bác sĩ chẩn đoán chính xác bệnh Paget tuyến vú. Trong một số trường hợp, các bác sĩ có thể cắt bỏ toàn bộ núm vú. Sau đó bác sĩ giải phẫu bệnh kiểm tra các tế bào hoặc nhóm mô dưới kính hiển vi để tìm tế bào Paget tuyến vú.

Hầu hết những người mắc bệnh Paget tuyến vú cũng có một hoặc nhiều khối u trong vú cùng bên. Ngoài việc thực hiện sinh thiết núm vú, bác sĩ nên thực hiện khám vú lâm sàng để kiểm tra khối u hoặc những thay đổi trên vú. Khoảng 50% những người có bệnh Paget tuyến vú có một khối u vú có thể cảm nhận được khi khám vú trên lâm sàng. Bác sĩ có thể yêu cầu thêm các xét nghiệm chẩn đoán, như chụp nhũ ảnh, siêu âm, hoặc quét hình ảnh cộng hưởng từ (CT Scan) để có thể tìm kiếm các khối u.

• Phòng ngừa và điều trị

+ Phòng bệnh : điều trị những nứt nẻ ở vú và những viêm da ở quanh vú nhất là trong giai đoạn cho con bú.

Phòng bệnh và phát hiện sớm luôn là chìa khóa để duy trì cuộc sống khỏe mạnh. Không có một cơ thể nào hoàn toàn khỏe mạnh trong suốt cả cuộc đời, bạn có thể mắc một số bệnh nhưng khi phát hiện sớm thì khả năng chữa khỏi hoàn toàn là rất cao. Điều này tùy thuộc vào bạn, sức khỏe là của bạn.

+ Điều trị

Trong nhiều năm, phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú có hay không đồng thời loại bỏ cả hạch bạch huyết nách ở cùng bên ngực, được coi là tiêu chuẩn phẫu thuật cho bệnh lý Paget tuyến vú. Phương pháp phẫu thuật này được thực hiện khi bệnh nhân đồng thời cũng có một hay nhiều khối u ở cùng một bên ngực. Thậm chí là bênh nhân chỉ có một khối u và khối u này chỉ cách vài centimet so với núm vú hay quầng vú cũng không được mổ bỏ riêng một mình được.

Tuy nhiên, các nghiên cứu đã cho thấy phẫu thuật bảo tồn bao gồm cắt bỏ núm vú và quần vú đồng thời điều trị phóng xạ toàn bộ 2 tuyến vú là lựa chọn rất an toàn cho các bệnh nhân mắc bệnh không có khối u vú nổi lên sờ được trên lâm sàng hay trên phim nhũ ảnh cũng không có hình ảnh khối u.

Những người mắc bệnh Paget núm vú có khối u vú và phải cắt bỏ tuyến vú nên được thực hiện sinh thiết hạch bạch huyết tiền tiêu để xác định khối u có di căn đến hạch bạc huyết nào. Nếu tế bào ung thư tìm được ở những hạch tiền tiêu nào, thì việc phẫu thuật trở nên bao quát và cụ thể hơn. Phụ thuộc vào giai đoạn và những yếu tố tiềm ẩn khác liên quan đến khối u tuyến vú, ví dụ như: có hay không có di căn hạch, những receptor Estrogen và Progesterone trong khối u, sự phát triển quá mức của protein HER2 trong khối u. Bệnh nhân đồng thời cũng có thể điều trị kết hợp vối hóa trị, thuốc, điều trị hormon.

• Câu hỏi và trả lời về bệnh Paget vú

1. Mình nghe nói đến một căn bệnh gọi là paget’s đầu nhũ hoa nhưng không hiểu đó là bệnh gì và biểu hiện của nó như thế nào? Có phải nó “hiếm hoi” lắm không? (girlxinh@gmail…)

Trả lời:

Chào bạn!

Đúng là có một căn bệnh của nhũ hoa gọi là paget’s nhũ hoa như bạn nói đấy. Paget’s đầu nhũ hoa hay còn gọi là ung thư nhũ hoa viêm tấy được đặt theo tên của một bác sĩ người Anh – ông James Paget – người đầu tiên đã mô tả căn bệnh này. Đây là căn bệnh khá nguy hiểm và không phải là hiếm hoi lắm như bạn nghĩ đâu, bởi vì chỉ riêng trong năm 2005 thui, Viện Ung thư Quốc gia Mỹ đã thống kê được tới 11.000 trường hợp mắc paget’s đầu nhũ hoa đó.

Các triệu chứng của paget’s đầu nhũ hoa rất dễ bị nhầm với các bệnh da lành tính khác, do đó làm cho nhiều người mắc bệnh không thể phát hiện sớm để kịp thời điều trị. Biểu hiện điển hình của paget’s đầu nhũ hoa là tại đầu nhũ hoa thường xuất hiện một lớp vỏ cứng hoặc vảy, đỏ tấy, sưng, ngứa râm ran với những chỗ rỉ nước, sạm đen hoặc chảy máu. “Đỉnh núi” còn có thể nhìn như bằng phẳng hoặc lõm vào trong, nắn bằng đầu ngón tay có thể thấy được khối u trong bầu núi đôi. Nói chung nếu thường xuyên tự thăm khám và quan tâm đến “núi đôi” của mình thì việc phát hiện sớm paget’s đầu nhũ hoa là hoàn toàn có thể bạn ạ.

2. Có phải bệnh paget’s đầu nhũ hoa có nguyên nhân là do mình không giữ vệ sinh “núi đôi” và thường nhổ “vi ô lông” trên “núi” không? Vì mình rất hay nhổ sạch “vi ô lông” trên “núi đôi” và cũng không có biện pháp vệ sinh “đặc hiệu” nào cho vùng đặc biệt í. (Minh Ngọc, Phú Thọ)

Trả lời:

Ngọc thân mến!

Có thể nói để bạn yên tâm là bệnh paget’s đầu nhũ hoa hoàn toàn không phải do không có biện pháp vệ sinh “đặc hiệu” cho “núi đôi”, và cũng không phải do bạn nhổ “vi ô lông” trên “núi” đâu. Mặc dù “núi đôi” là vùng da nhạy cảm thật nhưng cũng không cần thiết phải có những biện pháp vệ sinh riêng, chỉ cần mình thường xuyên giữ gìn cơ thể (bao gồm cả vùng “núi đôi”) sạch sẽ là được.

Còn “gốc rễ” thực sự của bệnh paget’s đầu nhũ hoa này là gì thì cho đến hiện nay các bác sĩ vẫn “bó tay”. Một số yếu tố như độ tuổi, mức độ béo phì, hormone estrogen quá cao hay tiền sử bệnh ung thư trong gia đình có thể là nguyên nhân. Tuy nhiên, nhiều XX vẫn bị paget’s đầu nhũ hoa mặc dù nằm “ngoài vùng phủ sóng” của những yếu tố này.

3. Bệnh paget’s đầu nhũ hoa có thể điều trị được không và “nạn nhân” thường ở độ tuổi nào thế? Có phải bệnh này là “độc quyền” của XX không? (nhocngoc@yahoo…)

Trả lời:

Paget’s đầu nhũ hoa là bệnh có tỷ lệ tử vong “ngất ngưởng” so với các thể ung thư khác, đặc biệt trong những trường hợp đã phát triển mà không được phát hiện trong một thời gian dài. Như các thể ung thư núi đôi nói chung, paget’s đầu nhũ hoa thông thường được điều trị bằng phẫu thuật. Có thể chỉ là phẫu thuật thẩm mĩ – chỉ cắt bỏ khối u ác tính, nhưng cũng có thể là rạch núi đôi và cắt bỏ toàn bộ các mô bên trong, cắt bỏ núi đôi, thậm chí cắt luôn cả một số cơ lồng ngực trong trường hợp ung thư đã bắt đầu di căn. Nếu phát hiện sớm, bệnh này có thể được điều trị bằng biện pháp hóa học trị liệu.

“Nạn nhân” của căn bệnh này thường rất đa dạng, có người mắc bệnh khi đã “ngoại tứ tuần”, nhưng cũng có XX chưa tới 20 tuổi đã mắc bệnh này rùi. Tuổi tác có vẻ như không ảnh hưởng gì đến “sức công phá” của căn bệnh này đâu bạn ạ.

Paget’s đầu nhũ hoa cũng không phải là căn bệnh “độc quyền” của XX, bởi vì trên thế giới đã có một số trường hợp XY cũng “gặp nạn”. Các triệu chứng ở boys thường không khác so với girls, chỉ có điều vì “núi” của XY nhỏ hơn nên ung thư vú phát triển tới đầu vú nhanh hơn thui.

4. Có lần mình đọc được ở đâu đó tài liệu nói rằng bệnh paget’s đầu nhũ hoa thực ra là bệnh chàm. Điều này có đúng không? (Đức Bình, Hà Nội)

Trả lời:

Bạn Bình thân mến!

Cần phải nói ngay rằng bệnh chàm hoàn toàn không phải là paget’s đầu nhũ hoa. Đây là 2 căn bệnh có một vài biểu hiện giống nhau nhưng thực chất lại rất khác nhau đấy.

Bệnh chàm theo thứ tự thường bắt đầu ở da quầng núi đôi sau đó lan dần tới nhũ hoa. Nó hay “tấn công” cả 2 đỉnh nhũ hoa và “liên kết” với chàm đã có ở một chỗ khác trên cơ thể. Nó phát triển khá nhanh và có thể hết nhưng sau đó lại “tái xuất”. Da ở chỗ bị chàm thường có vảy đỏ, ngứa và ẩm ướt, mảng da nhiễm chàm không có hình dạng nhất định.

Trong khi đó, paget’s đầu nhũ hoa thường bắt đầu bằng một mảng không vảy, ẩm và trợt da trên đầu nhũ hoa với bề mặt đỏ, trầy da có bờ rõ ràng và tiết dịch rất nhiều. Đa phần chỉ một “đỉnh núi” bị nhiễm bệnh, rất hiếm khi bị cả hai bên. Một đặc tính quan trọng khác để phân biệt paget’s đầu nhũ hoa với chàm là nó phát triển chậm và vĩnh viễn, không bao giờ tự hết rồi lại “tái xuất” như chàm. Bệnh paget’s đầu nhũ hoa có thể được phát hiện bằng mắt hoặc chụp X-quang.

Tuy nhiên, mặc dù không phải là chàm nhưng bệnh paget’s đầu nhũ hoa là một dạng ung thư phát triển rất chậm và có khuynh hướng kết hợp với dạng ung thư tại chỗ. Do đó chúng ta nên đề phòng bệnh paget’s đầu nhũ hoa bất cứ khi nào thấy xuất hiện “tên” chàm đỉnh núi nhé.